“TANATOFOBIA” to projekt łączący monumentalną instalację złożoną z ok. tysiąca różnej wielkości obiektów ready-made z serią obrazów wideo. Punktem wyjścia dla projektu jest nasilające się w naszym kręgu kulturowym wieloaspektowe poczucie zagrożenia. Powraca zimnowojenny imperatyw pchający ogromne grupy ludzi do budowania schronów, wykupowania nieruchomości w “spokojniejszych rejonach” czy angażowania się w inicjatywy survivalowe. Rzesze “youtuberów” publikują instruktarze przetrwania w buszu lub w miejskiej dżungli na wypadek wojny amerykańsko – chińskiej albo katastrofy ekologicznej. Pisma kolorowe doradzają w sprawach strategii inwestowania w złoto. Tendencje te na szczególnie podatny grunt trafiają w Polsce.

Arsenał, 2017, fragment instalacji. / Arsenal, 2017, part of the installation.

W naszej “strefie zgniotu” pomiędzy Zachodem a Rosją już kilkaset tysięcy młodych ludzi chce walczyć za ojczyznę w szeregach Wojsk Obrony Terytorialnej i na inne sposoby. Nasz wymarzony europejski azyl zdaje się osuwać nam spod nóg. Za zagrożeniami natury geopolitycznej czają się inne, bardziej codzienne i jakże uniwersalne strachy. Czekamy na kosmiczne zderzenie – niczym w filmie “Melancholia” Larsa von Triera, albo na barbarzyńców  z wiersza Konstandinosa Kawafisa lub powieści Johna Maxwella Coetzee. Na gruncie sztuki zasadnym staje się odniesienie do diagnozy Josepha Beuys-a mówiącej o globalnym, wielopłaszczyznowym kryzysie, jednak tym razem wykreślenie nowej, alternatywnej “trzeciej drogi” będzie znacznie trudniejsze. Projekt ma skłaniać do wielowymiarowej refleksji nad lękiem. Jego rozmaite odmiany i aspekty ufundowane na wielu różnych, czasem błahych motywach zawierają się w pierwotnym i podstawowym doświadczeniu trwogi śmierci. Wystawa ukazuje kolekcję, a właściwie “arsenał” środków zaradczych, obiektów i działań mających zabezpieczyć przed zagładą. Jak gdyby ktoś podjął heroiczną i utopijną próbę uchronienia się przed nieuchronnym. Począwszy od rozpoznania i systematyzacji wszystkich wymiarów zagrożeń a skończywszy na przygotowaniu całego “systemu przetrwania”.

Snajper, 2017, wideo, wybrana klatka. / Sharpshooter , 2017, video, selected frame.

Fizycznej groźbie przemocy i wojny odpowiada kompleksowy zestaw dostępnego bez zezwolenia, więc w istocie iluzorycznego uzbrojenia (wiatrówki, łuki, proce, dmuchawki, ubiory ochronne i maskujące, lornetki, noktowizory etc.). Kataklizmom naturalnym i społecznym – rozbudowany niezbędnik, zawierający obok typowego zestawu survivalowego także “prepersowski” zapas żywności, czy spalinowy generator prądu. Chorobom i procesom starzenia – zestaw medykamentów, suplementów i kosmetyków – także tych odwołujących się do idei wiecznej młodości dzięki zastosowaniu telomerazy. Konfliktom i zagrożeniom w kulturze – zakopywanie książek, albumów, dysków z bazami danych. Samotności – rozmaite narzędzia komunikacji, podnoszenia własnej atrakcyjności, przywiązywania do siebie ludzi i gromadzenie związanych z nimi pamiątek. Niepamięci – dzieła sztuki, własne wytwory rozumiane w duchu horacjańskiego “non omnis moriar”. Wreszcie, eschatologicznej groźbie ostatecznego końca istnienia lub potępienia – dewocjonalia.

Zakopywanie, 2017, wideo, wybrana klatka. / Burying, 2017, video, selected frame.

Proroctwo – Zesłani, 2018, wideo. / Prophecy – Exiles, 2018, video.

Celem działania jest unaocznienie wszechobecności trwogi manifestującej się w niezliczonej ilości działań w dużej mierze obsesyjnych, utopijnych i rozpaczliwych. Wskazanie na rolę lęków determinujących ludzkie zachowania i wywierających ogromny, wieloraki wpływ na kształt naszej codzienności, życia społecznego, kultury i historii.

Tanatofobia, 2017, Otwarta Pracownia, Kraków, widok wystawy. / Tanatophobia, Otwarta Pracownia, Krakow, 2017, exhibition view.

Wskrzeszanie, 2017, wideo. / Reviving, 2017, video.